1. Văn hóa trà đạo Nhật Bản
2. Những nguyên tắc trong trà đạo
3. Các loại ấm trà Nhật Bản
4. Các vật liệu làm ấm trà Nhật Bản
5. Dụng cụ pha trà Nhật Bản
6. Giá các loại ấm trà Nhật Bản

1. Văn hóa trà đạo Nhật Bản

Trà đạo Nhật Bản chính là một nghệ thuật văn hóa. Nó đã hình thành rất lâu đời và được lưu truyền đến mãi đến ngày nay. Với lịch sử lâu dài, gắn liền với đời sống của từng người dân Nhật Bản thì Trà đạo đã trở thành người bạn tâm giao không thể thiếu trong đời sống của họ. Ngoài các nghi thức đặc biệt khi pha trà và thưởng trà thì bộ ấm trà và phòng trà cũng phải được bài trí cẩn thận. Không gian uống trà phải được tách biệt với các không gian sinh hoạt khác và trên tường thường được treo những bức tranh như núi Phú Sĩ hay chữ thư pháp, để tạo nên một không gian thưởng trà đầy vẻ thanh lịch và yên tĩnh.  

Nghệ thuật văn hóa trà đạo Không chỉ ở Nhật Bản mà văn hóa trà đạo đã trở thành một trong những văn hóa quan trọng của người Á Đông. Nó không dừng lại ở việc pha trà và uống trà mà đằng sau thú vui tao nhã ấy là cả một ý nghĩa lớn lao về nghệ thuật và phong cách sống. Người Nhật uống trà là để cho tâm thanh tịnh và làm sạch tâm hồn bằng cách hòa mình với thiên nhiên. Từ đó, họ có thể tu tâm dưỡng tính để đạt được giác ngộ. Một buổi trà đạo thành công là khi cả người pha và người thưởng trà đều cảm thấy tâm hồn được thoải mái và an yên hơn. Ngoài ra, để nền văn hóa trà đạo vẫn luôn được gìn giữ và ngày càng phát huy. Các lớp học về trà đạo đã được mở trong các trường đại học ở Nhật Bản để có thể giáo dục cho thế hệ mai sau về lịch sử văn hóa trà đạo của nước nhà. Hằng năm, ở xứ sở mặt trời mọc có tổ chức cuộc thi “Văn hóa trà”, cuộc thi được chia ra nhiều cấp độ. Từ cuộc thi đó cũng muốn gửi gắm đến mọi người ý nghĩa mà trà đạo mang lại, bởi uống trà chính là rũ bỏ muộn phiền.

2. Những nguyên tắc trong trà đạo

Trà đạo Nhật Bản là một môn nghệ thuật đòi hỏi người ta phải thật cẩn thận, tỉ mỉ từ công đoạn chuẩn bị nguyên liệu, dụng cụ pha trà cho tới cách pha trà và thưởng trà. Đó không chỉ là phép tắc uống trà mà còn là một phương pháp giúp làm trong sạch tâm hồn, từ đó giúp con người có thể tu tâm dưỡng tính. Tinh thần trà đạo Nhật Bản được thể hiện qua bốn nguyên tắc cơ bản:

• Hòa: Hòa là bước đầu tiên để người nghệ nhân cảm thấy mình có niềm gắn bó với Trà đạo. Chữ Hòa trong hài hòa, hay chính là cảm giác hòa hợp, hợp giao như nối liền giữa người nghệ nhân pha trà với các dụng cụ pha. Nó Chỉ xuất phát thuần túy từ lòng say mê mà pha trà, thưởng trà. Đó cũng là đặc trưng tạo nên cốt cách người nghệ nhân, không ồn ào mà lặng thầm du nhập trà vào cuộc sống.

• Kính: Khi đã hòa hợp được với Trà, thì chữ Kính chính là lòng kính trọng, biết ơn và tôn trọng người người thưởng trà đến những sự vật và con người xung quanh. Mỗi Trà nhân khi đạt chữ “Kính”, họ sẽ xem trà như người bạn không thể tách rời trong đời sống. Họ biết ơn vì những hiểu biết và xúc cảm Trà mang lại trong cuộc sống của họ. Chữ “Kính:, không chỉ có trong trà đạo mà ở bất kỳ lĩnh vực nào khác cũng cần thiết, để bạn biết trân quý những gì mình có được xung quanh. Và lòng quý trọng đó, sẽ khiến bạn không dễ dàng bỏ cuộc khi gặp khó khăn.

• Thanh: Chữ “Thanh” là khi lòng thành kính của người thưởng trà với vạn vật đạt tới sự không phân biệt thì tấm lòng trở nên thanh thản, yên tĩnh. Dù thời tiết có khác thường hay có những bất trắc xảy đến, thì hương thơm của Trà cùng cảm giác yên lành sẽ không bao giờ mất đi. Đó là Thanh - Thanh trong sự thanh tịnh bao la, Thanh thản nhẹ nhàng. Đừng vì bao điều chóng tàn bên ngoài khiến tâm hồn bị xôn xao, đánh mất sự thanh khiết.

• Tịch: Ngưỡng cuối cùng trong cảm giác an yên là Tịch. Khi sự vắng lặng hay ồn ào xung quanh đều không thể ảnh hưởng đến bình yên sâu thẳm trong tâm hồn. Dù có hay không có bạn đồng hành, dù thiếu thốn hay đủ đầy thì vẫn luôn duy trì thói quen sống, cùng niềm đam mê của riêng mình. Đến khi đó, con người sẽ đạt tới một trạng thái cao về mặt tinh thần và tâm linh, một sự an lạc và hạnh phúc thực sự.

3. Các loại ấm trà Nhật Bản

Tuy không phải là yếu tố quyết định được phẩm chất của trà ngon thượng hạng. Nhưng ấm trà lại chính là yếu tố khiến cho hương sắc và vị đượm trong mỗi loại trà trở nên nổi bật hơn. Bởi vậy, trong trà đạo việc lựa chọn bộ ấm trà đạo Nhật Bản thường rất cẩn thận và tỉ mỉ. Nhất là đối với những người sành về trà hoặc đam mê thưởng trà đàm đạo như một thú vui tao nhã. Dưới đây là những bộ tách trà đạo Nhật Bản phổ biến.

• Yokode Kyusu: Đây là bộ bình trà nhật bản có tay cầm trực tiếp nhô ra từ một bề mặt hông của ấm cách vị trí vòi ấm 90 độ. Ấm trà có một tay cầm hẹp ở cạnh của ấm trà tròn và to dần ở phía đầu tự do có hơi hướng giống hình củ. Người thưởng trà có thể cầm tay cầm và đặt ngón tay cái lên nắp để rót bằng một tay. Ấm trà Yokode Kyusu được làm bằng gốm sứ luôn được khách hàng các nước Châu Á ưa chuộng hơn cả.  

• Ushirode Kyusu: Ushirode kyusu lấy cảm hứng từ những chiếc ấm cổ điển của Trung Hoa, bộ ấm có tay cầm nằm đối diện trực tiếp với vòi ấm. Những chiếc ấm này thường có nắp đậy, giúp giữ lại hương vị và độ ẩm trong quá trình ngâm trà. Toàn bộ ấm bao gồm cả tay cầm đều được làm bằng cùng chất liệu như đất sét, sứ hoặc thủy tinh. Nhưng có lẽ đây là bình pha trà giữ nhiệt Nhật Bản được ưa chuộng nhất, bởi những bộ ấm được làm bằng đất sét, gốm sứ và chúng có khả năng giữ nhiệt cao, mang đến cho người sở hữu những chén trà đậm đà hương vị nhất.

• Uwade Kyus: Uwade Kyusu là một trong những dòng ấm trà có thiết kế tay cầm riêng biệt nằm ở phía trên ấm và thường được bằng chất liệu khác với phần còn lại của ấm như nhựa hoặc tre, mây. Tay cầm được gắn vô cùng chắc chắn với 2 điểm đối diện, cân bằng trên mặt ấm. Gắn liền giữa tay cầm và bề mặt ấm là móc kim loại làm tay cầm luôn mát giúp cho nhiệt không truyền lên tay cầm. Với thiết kế tay cầm như này, ấm trà Uwade Kyusu đã và đang là sự lựa chọn tuyệt vời cho những ai thuận tay trái. 

• Houbin: Đây là ấm trà Nhật có thiết kế không có tay cầm, mà nó được thiết kế để cầm trực tiếp trong bàn tay khum và có dung tích nhỏ. Điều này giúp cho người thưởng trà có thể tận hưởng cảm giác và sự ấm áp của trà, tạo thêm một khía cạnh mới cho quá trình uống trà. Sản phẩm phù hợp để pha các loại trà ưa nhiệt độ thấp như gyokuro hoặc sencha cao cấp, mang đến những cảm xúc thường trà mới lạ và độc đáo cho những người sành thưởng trà.

• Bộ ấm cối xay: Đây là bộ ấm có thiết kế rất độc đáo và ấn tượng được lấy cảm hứng từ chiếc cối xay. Với thiết kế theo hình dạng cối xay giúp bạn dễ dàng quay để giữ nước lại hoặc chảy qua bộ xử lý nước, giúp nước trà trong hơn nhưng vẫn đậm đà hương vị của trà. Bộ ấm trà này được làm bằng vật liệu gốm sứ cao cấp, những họa tiết được thiết kế rất đẹp chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những cảm giác thưởng trà thư thái và an nhiên.

4. Các vật liệu làm ấm trà Nhật Bản

Để có một ấm trà đạt chuẩn phù hợp với từng loại trà thì việc lựa chọn các vật liệu làm ấm trà cũng rất quan trọng. Sau đây là một số vật liệu phổ biến được dùng để làm ấm trà:

• Làm bằng đất sét:Ấm trà làm bằng đất sét thường được sử dụng để pha trà xanh vì đất sét rất xốp dễ hấp thụ hương vị mỗi lần pha. Điều này tạo ra một hương vị sâu hơn và phong phú hơn với mỗi lần pha mới. Điều này cũng có nghĩa là ấm trà tử sa chỉ có thể dùng để pha một loại trà. Hai loại ấm đất sét phổ biến nhất bao là Banko-yaki và Tokoname-yaki. Bởi chứa sắt trong đất sét làm tăng hương vị umami trong trà xanh bằng cách tương tác hóa học với tanin. Ấm đất sét sẽ tạo ra hương vị êm dịu hơn và đều hơn mà không có vị đắng của một số loại trà xanh.

• Làm bằng sứ: Đây là loại ấm sứ Nhật Bản thường được dùng cho tất cả các loại trà khác. Vì sứ không xốp và không hấp thụ hương vị được như đất sét nên có thể dùng để pha các loại trà khác nhau.

• Làm bằng thủy tinh: Ấm làm từ thủy tinh và thép không gỉ thường rất hiếm khi nhắc đến trong việc uống trà của người Nhật. Trong lịch sử trà đạo, không có kiểu dáng ấm trà cổ điển nào của Nhật Bản sử dụng thủy tinh. Tuy nhiên, tách trà thủy tinh khá phổ biến khi uống trà xanh đá.

5. Dụng cụ pha trà Nhật Bản

Trà Matcha là một loại trà đặc biệt được pha chế từ bột trà nguyên chất với hương vị thơm ngon, đậm đà. Hiện nay, trà matcha là thức uống yêu thích của rất nhiều người. Để có thể tự tay làm nên một ly trà matcha chuẩn vị Nhật, ngoài bột trà chất lượng thì dụng cụ pha trà matcha cũng rất cần thiết. Cụ thể, bộ dụng cụ để pha trà matcha bao gồm:

• Chổi đánh (Chasen): Đây là một trong những dụng cụ pha trà matchaquan trọng nhất. Nó giúp đánh bột matcha, làm bột được tan đều và không bị vón cục. Bên cạnh đó, chổi đánh còn giúp tạo lớp bọt mịn, bồng bềnh và bắt mắt cho trà matcha.

• Chén sứ pha trà: Chén sứ là dụng cụ dùng để đánh trà matcha. Chén được làm từ chất liệu sứ, chịu nhiệt tốt với kích thước tương đương với chén ăn thông thường. Chén sứ pha trà dùng để đựng trà matcha trước, trong và sau khi đánh. Bạn cũng có thể sử dụng chén để thưởng thức trà matcha.

• Muỗng tre múc bột (chasakun): Muỗng tre múc bột cũng là dụng cụ pha trà matchacần thiết mà bất kỳ loại muỗng nào cũng không thể thay thế được. Muỗng tre múc bột ra đời và được thiết kế như một thìa tiêu chuẩn để múc đúng lượng bột cần để pha chế. Hơn nữa, việc sử dụng muỗng múc bột bằng tre cũng là cách để đảm bảo được hương vị tự nhiên của trà matcha.

6. Giá các loại ấm trà Nhật Bản

Để việc thưởng thức trà có ý nghĩa, bạn nên biết cách lựa chọn ấm trà và giá các loại ấm trà Nhật Bản hiện nay để việc mua trở nên dễ dàng hơn. Vậy bạn nên biết giá của các bộ ấm trà nhật 6 ly, ấm tích pha trà xanh và các loại ấm trà khác. Giá cả của một ấm trà có thể từ vài trăm ngàn đến vài triệu, tùy thuộc vật liệu và các thiết kế của ấm trà mà có giá thành phù hợp